Gitar Nedir?
Gitar nedir sorusu her ne kadar azalsa da hala karşımıza çıkabilen bir sorudur. Gitar telli müzik aletleri arasında batı müziğinden kazandığımız değerli enstrümanların başında gelmektedir. Yediden yetmişe birçok meraklısının yer aldığı gitarlarımız her geçen gün daha geniş alanda verimli bir şekilde icra edilmektedir. Bu enstrüman türünü en iyi şekilde icra edebilmek için iyi bir düzeyde ürünü, potansiyelini, tarihini ve çeşitlerini öğrenmemiz gereklidir. Bu yazımızda amacım aşamalar halinde gitar türlerini ve icra alanlarını akıcı bir şekilde ele almaktır.
Gitar en sade hali ile gövde, sap, burgular ve tellerden meydana gelen telli müzik aletidir. Pena, parmaklarımız hatta tırnaklarımız yardımıyla icra edilebilen bu eşsiz enstrümanımız her geçen gün daha geniş alan ve kitleye hitap edebilmektedir. Elbette yukarıda sayılan kısımları dışında gitar bölümleri deyince akla gelen bilinmesi gereken unsurlarda bulunmaktadır. İsterseniz bu kısımlara sizleri sıkmadan ve kısaca bilgiler vererek değinelim.
Gitar Bölümleri
Gitar bölümleri ve diğer bir adıyla gitar kısımları sıklıkla karşımıza çıkabilen gitarın yapı özelliklerinin kaleme alındığı ana başlıklardan biridir. Gitar kısımları gitar türlerine göre çeşitlendiği gibi özelleşmektedir. Gelin isterseniz gitar kullanıcısının bilmesi gereken önemli noktalara birlikte değinelim...
Gitarda Gövde ve Ses Deliği
Tüm gitar modellerinde gövde bulunabilir fakat ses deliği temel gitar gruplarına özel bir unsurdur. Ses deliğinin amacı sesi güçlendirmek ve en verimli şekilde yaymak amacı ile geliştirilmiştir. Bir nevi amfi görevi gören bu ses deliği kısmı belirli açık ve kapalı alanlarda sesin aktarılmasında büyük rol oynamaktadır. Fakat bu ses deliğini elektro ve bas gitar modellerinde göremeyiz. Çünkü elektronik ortamlar odağında geliştirilen elektro aksamları bulunan bu gitar modelleri sahne ve kayıt alanlarımız için verimli bir şekilde kullanılır. Elbette aklınıza hem elektro girişi hem de ses deliği bulunan akustik ve klasik gitar modelleriniz gelebilir. Bu enstrümanlar ise isteğe ve kullanım alanına göre değerlendirebileceğiniz özel ürünlerdir. Tabi bu ürün sınıflarının ortaya çıkması ve geliştirilmesinde teknolojinin gelişmesi ve müzik aletlerimize adapte edilmesi büyük rol oynamıştır. Gitar gövdesi özel ağaç türlerinin değerlendirilmesi ile büyük ustalık gerektirerek elde edilen gitarın önemli kısmıdır. Hatta konuyu çok derinleştirmeden küçük bir noktaya daha değinmek gerekirse gitar üretici markalarının kendi simgesi haline dönüşmüş olan gitar biçimleri dahi bulunmaktadır. Bu modelleri kesik, kalın ve ince olarak söylemiyorum. Daha çok ses deliğine yer verilmeyen elektro gitar modellerinde gövde yapısı üretici firmalar açısından özgürce tasarlana bilen dikkat çekici ürünler olarak karşımıza çıkabilmektedir.
Gitarda Sap ve Perdeler
Gitarımızda sap gövde devamında tellerin üzerinden geçtiği ve perdelere sahip olan kısmıdır. Gitar sap kısmında akor yani icra edilirken ihtiyaç duyulan notalar basılmaktadır. Perde ise bu notaları basarken kullanıcıya kılavuz olan sapa dik uzanan çizgi şeklindeki çıkıntılardır. Tabi perde sayısı, genişliği, sap derinliği ve genişliği gitar türüne göre değerlendirilebilir.
Gitarımızda Burgular ve Burgu Türleri
Gitarda burgular telleri sabitlemek gerdirip, gevşetmek için kullanılan kısımlardır. Gitar bulunan tel adedince burgu bulunmakla birlikte 2 tür olarak karşımıza çıkar. Öncelikle temel gitar modellerine has yapısı bulunan genellikle ahşap yapıya sahip burgular diğer bir adıyla kulaklar bulunur. Diğeri ise akustik ile başlayıp diğer gitar modellerinde de görebileceğimiz metal aksama sahip burgulardır. Hatta bu kısım sayesinde akustik gitar ile klasik gitar modelini rahatlıkla ayırt edebilirsiniz.
Gitar Çeşitleri
Gitar çeşitleri kullanılan alanlar, müzik türleri ve üretilen ses odağında ele alınabilen farklı özgün özelliklere sahip olarak geliştirilen bir diğer ana başlığımızdır. Bu başlık altında zaman içerisinde gitarların gelişimi ve çeşitlenmesini gitar türlerini tanıdıkça anlayabileceksiniz. Gitarlarımızın genel olarak yani yaygın bir şekilde kullanılan türleri ve bu türlerin stabil özellikleri bulunur. Bu alt başlıklarımız ise bu unsur çerçevesinde kaleme alınarak sizlere sunulmaktadır.
Klasik Gitar
Klasik gitar temel gitar modeli olarak karşımıza çıkan enstrüman sınıfımızın en sade üyesidir. Ses potansiyeli bakımından oldukça eşsiz özelliklere sahip ve halen daha özgünlüğünü koruyarak ilerki nesillere taşınan enstrüman türüdür. Klasik gitarda burgular ahşap tasarıma sahip olmakla birlikte sap başında yer alan kısmında teller burgulara ait olan dairesel tahta sütunlara sarılarak gitarımız ihtiyaç duyulan biçimde akort edilir.
Klasik gitar modellerimiz maliyet bakımından en kolay ulaşılabilen ve seri üretime tabi gitar türüdür. Birçok kullanıcının ilk gitar ürünü olarak bildiğimiz klasik gitar modelleri sahne, kayıt alanları ve tüm gitar alanlarında rahatlıkla kullanılabilir. Naylon yani plastik yapıya sahip tellerden oluşan klasik gitarları akustik modellerden de bu teller sayesinde ayırt edebiliriz. Tabi sap genişliği gövde büyüklüğü de ayırt etmek için unsurlar olabilir ama bu bahsettiğim kısımlar çok daha basit bir şekilde kendini ele veren unsurlardır. Son olarak klasik gitar modellerin de dahi sesin karakterini bozmadan elektro aksamları aracılığı ile ses amfi ile arttırılabilir hatta kayıt altına alınabilir.
Akustik Gitar
Akustik gitar modellerinde teller naylon olmaktan çıkmış çelik ve sarmak yapılara sahip olmuştur. Burgularımız metal aksama sahip olmakla birlikte elektro girişleri de bulunabilir. Klasik gitara nazaran elektro girişi çok daha yaygın tercih edilen bu gitar modelinde tellerin cinsinden dolayı elde edilen ses daha derin, metalik ve dijital yapıdadır. Tabi tınının ve yapı özelliklerinin değişmesi ile birlikte akustik gitar modelleri ayrı sınıfta değerlendirilmeye başlamıştır.
Elektro Gitar
Elektro gitar ses deliğine ihtiyaç duyulmadan üretilen tamamı ile elektro bağlantılara muhtaç bir şekilde icra edilebilen gitar türüdür. Elde edilen ses amfi, hoparlör ve benzeri unsurlar yardımı ile çevreye aktarılır. Kendine özgü muhteşem bir sese sahip bu gitar modeli en çok ilgi çeken gitar türüdür. Hatta birçok kullanıcının gitara merak sarmasına sebep olan sahnelerimiz vazgeçilmez bireyi elektro gitar modelleri günümüzde hemen hemen her müzik türünde kullanılmaktadır. Üretim markasına göre yapı özelliklerinin farklılaşa bildiği bu enstrüman türünün en yaygın şekilde kullanılan ibanez ve fender gibi türleri bulunur.
Bas Gitar
Tamamı ile elektro gitarı andırabilen bu gitar türünün telleri oldukça kalındır. Ritim için geliştirilen bu gitar modeli günümüzde vazgeçilmez enstrümanlardan biri haline dönüşmüştür. Bas gitarlarımızda genellikle 4 adet tel bulunur. Ayrıca rock, blues, metal, caz ve benzeri müzik türlerinde sıklıkla görebileceğiniz enstrüman türüdür. 1950’li yıllarda Fender tarafından karşımıza çıkmış olan bu gitar türü günümüzde sürekli olarak özgün yapı ve sesi bozulmadan geliştirilen müzik aletlerinden biridir.
Gitar nedir başta olmak üzere türleri hakkında ilginizi çekebilecek unsurlara değindiğim bu yazımda, umarım sizlere sıkmadan bu serüvende ihtiyacınız olan bilgileri sunabilmişimdir. Ben Uğur Can Selli, bir sonraki yazımda görüşene dek, mutlaka en kısa zamanda herhangi bir gitar modelini tecrübe ediniz.
12.05.2024